కృషà±à°£à°¾â€™ పంపకాలౠసాధà±à°¯à°®à±‡
నదీజలాల పంపకాలకౠసంబంధించిన వివాదాలౠతెలంగాణ, ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à±à°²à°•à± మాతà±à°°à°®à±‡ పరిమితమైనవి కావà±. నదీపరివాహ à°ªà±à°°à°¾à°‚తంలో à°à°¾à°—à°‚à°—à°¾ ఉనà±à°¨ à°ªà±à°°à°¤à°¿ రాషà±à°Ÿà±à°°à°®à±‚ à°’à°• జలజగడానà±à°¨à°¿ à°Žà°¦à±à°°à±à°•à±Šà°‚టూనే ఉంది. à°ˆ కలహాలలో కొనà±à°¨à°¿ దశాబà±à°¦à°¾à°²à±à°—à°¾ కొనసాగà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. పరీవాహపà±à°°à°¾à°‚à°¤ రాషà±à°Ÿà±à°°à°¾à°²à°•à± నదీజలాల పంపకాలౠచేసే à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à°²à±‡ à°ˆ వివాదాలకౠతావిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. నీటి కేటాయింపà±à°²à°•à± అవి కాలం చెలà±à°²à°¿à°¨, అశాసà±à°¤à±à°°à±€à°¯ à°à°¾à°µà°¨à°²à°¨à± à°…à°¨à±à°¸à°°à°¿à°‚à°šà°¡à°‚ వలà±à°²à±‡ ఘరà±à°·à°£à°²à± తలెతà±à°¤à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. వాతావరణ పరివరà±à°¤à°¨ శీలతనౠపరిగణనలోకి తీసà±à°•à±‹à°•à°ªà±‹à°µà°¡à°‚ మరొక కారణం. నదిలో నీటి పరిమాణం à°ªà±à°°à°¤à°¿ సంవతà±à°¸à°°à°®à±‚ ఒకే విధంగా ఉండదà±. à°† మాటకొసà±à°¤à±‡ ఒకే సంవతà±à°¸à°°à°‚లో వివిధ à°°à±à°¤à±à°µà±à°²à°²à±‹ విà°à°¿à°¨à±à°¨ పరిమాణాలలో ఉంటà±à°‚ది. à°ˆ మారà±à°ªà±à°²à°¨à± పరిగణనలోకి తీసà±à°•à±‹à°•à±à°‚à°¡à°¾ కేటాయింపà±à°²à± జరపడం వలà±à°² à°®à±à°–à±à°¯à°‚à°—à°¾ వరà±à°·à°ªà°¾à°¤à°‚ తకà±à°•à±à°µà°—à°¾ ఉనà±à°¨ సంవతà±à°¸à°°à°‚లో వివాదాలౠఅనివారà±à°¯à°®à°µà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. కేటాయింపà±à°²à°¨à± అమలà±à°ªà°°à°¿à°šà±‡ యంతà±à°°à°¾à°‚గమేదీ లేకపోవడం మరో à°®à±à°–à±à°¯ కారణం. అలాగే à°’à°• రాషà±à°Ÿà±à°°à°‚ పరిధిలో à°’à°• నది జలాలనౠఅదే రాషà±à°Ÿà±à°°à°‚లోని మరో నది పరివాహక à°ªà±à°°à°¾à°‚తానికి బదిలీ చేసే విషయంలో మారà±à°—దరà±à°¶à°• సూతà±à°°à°¾à°²à± లేకపోవడం కూడా వివాదాలకౠదారితీసà±à°¤à±‹à°‚ది. నదీజలాలనౠపొదà±à°ªà±à°—à°¾, à°—à°°à°¿à°·à±à° à°¸à±à°¥à°¾à°¯à°¿à°²à±‹ à°ªà±à°°à°¯à±‹à°œà°¨à°•à°°à°‚à°—à°¾ ఉపయోగించà±à°•à±à°¨à±‡à°‚à°¦à±à°•à± à°Žà°Ÿà±à°µà°‚à°Ÿà°¿ à°ªà±à°°à±‹à°¤à±à°¸à°¾à°¹à°•à°¾à°²à± లేకపోవడం కూడా à°’à°• కారణమే. à°…à°‚à°¦à±à°¬à°¾à°Ÿà±à°²à±‹ ఉనà±à°¨ జలాలనౠపంపకం చేయడం కాకà±à°‚à°¡à°¾, వాటివలà±à°² సమకూరే à°ªà±à°°à°¯à±‹à°œà°¨à°¾à°²à°¨à± పంచేందà±à°•à± à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à°²à± à°à°µà±€à°²à±‡à°µà±. అసలౠఇటà±à°µà°‚à°Ÿà°¿ అంశమేదీ మన ఆలోచనలà±à°²à±‹à°¨à±‡ లేదౠకదా. à°ªà±à°°à°ªà°‚చదేశాలేమో à°ˆ విషయంలో à°ªà±à°°à°—తిశీలంగా à°ªà±à°°à±‹à°—మిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. కృషà±à°£à°¾à°¨à°¦à±€à°œà°²à°¾à°² విషయమై ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à±, తెలంగాణల మధà±à°¯ à°ªà±à°°à°¸à±à°¤à±à°¤ వివాదానికి à°ªà±à°°à°¸à±à°¤à°¾à°µà°¿à°¤ అంశాలనà±à°¨à±€ కారణాలà±à°—à°¾ ఉనà±à°¨à°¾à°¯à°¿.
ఉమà±à°®à°¡à°¿ ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à± విà°à°œà°¨à°•à± à°®à±à°‚దౠ‘కృషà±à°£à°¾ వాటరౠడిసà±à°ªà±à°¯à±‚à°Ÿà± à°Ÿà±à°°à±ˆà°¬à±à°¯à±à°¨à°²à±-–2 (కెడబà±à°²à±à°¯à±à°¡à°¿à°Ÿà°¿–-2) అవిà°à°•à±à°¤ రాషà±à°Ÿà±à°°à°¾à°¨à°¿à°•à°¿ 1005 టిఎంసీల నీటిని కేటాయించింది. à°ˆ కేటాయింపà±à°¨à± తెలంగాణ, ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à± పంచà±à°•à±‹à°µà°¾à°²à°¿. కృషà±à°£à°¾ పరీవాహ à°ªà±à°°à°¾à°‚తంలో 62 శాతం తెలంగాణలో, 32 శాతం ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à±à°²à±‹ ఉంది. à°ˆ మేరకà±, ఉమà±à°®à°¡à°¿ కేటాయింపà±à°¨à± తెలంగాణ, ఆంధà±à°°à°²à°•à± పంపకం చేసే à°ªà±à°°à°•à±à°°à°¿à°¯à°¨à± కేందà±à°°à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà°‚ à°ªà±à°°à°¾à°°à°‚à°à°¿à°‚చింది. అయితే వివిధ చారితà±à°°à°•, సంకà±à°²à°¿à°·à±à°Ÿ కారణాల వలà±à°² పంపకాలపై à°à°•à°¾à°à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¯à°‚ కొరవడింది. à°ªà±à°°à°¸à±à°¤à±à°¤ వివాదానికి ఇదే మూలం. విడివిడి రాషà±à°Ÿà±à°°à°¾à°²à±à°—à°¾ ఆవిరà±à°à°µà°¿à°‚à°šà°¿à°¨ à°à°¡à± సంవతà±à°¸à°°à°¾à°² తరà±à°µà°¾à°¤ కూడా కృషà±à°£à°¾à°¨à°¦à±€à°œà°²à°¾à°²à±à°²à±‹ తమ వాటా à°Žà°‚à°¤ అనే విషయమై తెలంగాణ, ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à±à°²à°•à± à°¸à±à°ªà°·à±à°Ÿà°¤ లేదà±!
à°ˆ à°…à°¸à±à°ªà°·à±à°Ÿà°¤, గందరగోళానికి à°à±Œà°—ోళికత కూడా à°’à°• à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ కారణం. à°¶à±à°°à±€à°¶à±ˆà°²à°‚, నాగారà±à°œà±à°¨à°¸à°¾à°—à°°à± à°ªà±à°°à°¾à°œà±†à°•à±à°Ÿà±à°² (à°ˆ రెండిటి మొతà±à°¤à°‚ నీటి నిలà±à°µ సామరà±à°¥à±à°¯à°‚ 600 టిఎంసీలà±) పై à°‰à°à°¯ తెలà±à°—à±à°°à°¾à°·à±à°Ÿà±à°°à°¾à°²à°•à± హకà±à°•à±à°²à± ఉనà±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°µà±à°¯à°µà°¸à°¾à°¯ అవసరాలకౠఆ à°ªà±à°°à°¾à°œà±†à°•à±à°Ÿà±à°² à°¨à±à°‚à°šà°¿ నీటిని విడà±à°¦à°² చేసà±à°•à±à°¨à±‡à°‚à°¦à±à°•à±, విదà±à°¯à±à°¤à± ఉతà±à°ªà°¤à±à°¤à°¿à°•à°¿ నీటిని వినియోగించà±à°•à±à°¨à±‡à°‚à°¦à±à°•à± à°‰à°à°¯ రాషà±à°Ÿà±à°°à°¾à°²à°•à± సొంత à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à°²à± ఉనà±à°¨à°¾à°¯à°¿. తమకౠఅవసరమైనపà±à°ªà±à°¡à°²à±à°²à°¾ నీటిని వినియోగించà±à°•à±à°¨à±‡à°‚à°¦à±à°•à± రెండౠరాషà±à°Ÿà±à°°à°¾à°²à°•à± à°¸à±à°µà±‡à°šà±à°› ఉంది. అయితే à°…à°Ÿà± à°¶à±à°°à±€à°¶à±ˆà°²à°‚లోనూ ఇటౠనాగారà±à°œà±à°¨à°¸à°¾à°—రౠలోనూ ఒకే జలాశయం à°¨à±à°‚à°šà°¿ వారౠనీటిని వినియోగించà±à°•à±‹à°µà°²à±à°¸à°¿ ఉంది. తెలంగాణ à°à°°à±à°ªà°¡à°• à°®à±à°‚దౠఈ సదà±à°ªà°¾à°¯à°¾à°²à± ఒకే à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥ ఆధà±à°µà°°à±à°¯à°‚లో ఉండేవి. 2014à°•à°¿ à°®à±à°‚దౠఉమà±à°®à°¡à°¿ రాషà±à°Ÿà±à°°à°‚ à°Žà°ªà±à°ªà±à°¡à± అవసరమైతే à°…à°ªà±à°ªà±à°¡à± నీటిని విడà±à°¦à°² చేసà±à°¤à±à°‚డేది. అయితే à°ˆ విషయంలో తమపై వివకà±à°· చూపà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à°¨à°¿ తెలంగాణ à°«à°¿à°°à±à°¯à°¾à°¦à± చేసేది. అంతకౠమించి à°à°®à±€ చేయగల అధికారాలౠఆ à°ªà±à°°à°¾à°‚తానికి లేవà±. అయితే తెలంగాణ ఇపà±à°ªà±à°¡à± à°’à°• à°ªà±à°°à°¤à±à°¯à±‡à°• రాషà±à°Ÿà±à°°à°‚. దానికి సంపూరà±à°£ అధికారాలà±, సొంత à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à°²à± ఉనà±à°¨à°¾à°¯à°¿. తన సొంత గేటà±à°² à°¦à±à°µà°¾à°°à°¾ నీటిని విడà±à°¦à°² చేసà±à°•à±‹à°—à°²à±à°—à±à°¤à±à°‚ది లేదా నిలిపివేసà±à°•à±à°‚à°Ÿà±à°‚ది. అయితే à°‰à°à°¯ రాషà±à°Ÿà±à°°à°¾à°²à± à°Žà°ªà±à°ªà±à°¡à±, ఎలా, ఠమేరకౠనీటిని వినియోగించà±à°•à±‹à°µà°¾à°²à°¿ అనే విషయమై ఇరౠరాషà±à°Ÿà±à°°à°¾à°²à°•à± అంగీకారయోగà±à°¯à°®à±ˆà°¨ మారà±à°—దరà±à°¶à°•à°¾à°²à±, నియమ నిబంధనలౠలేవà±. à°ˆ కారణంగా రెండౠరాషà±à°Ÿà±à°°à°¾à°²à± తమ ఇషà±à°Ÿà°¾à°¨à±à°¸à°¾à°°à°‚à°—à°¾ à°µà±à°¯à°µà°¹à°°à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. తతà±à°«à°²à°¿à°¤à°®à±‡ ఎడతెగని వివాదాలà±.
ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à± à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà°‚ 2021 మే 20à°¨ à°’à°• జీవో (నెంబరౠ203) నౠజారీ చేసింది. à°¶à±à°°à±€à°¶à±ˆà°²à°‚ జలాశయం à°¨à±à°‚à°šà°¿ నీటి మళà±à°²à°¿à°‚à°ªà±à°¨à± మరింతగా అధికం చేయడమే à°† జీవో లకà±à°·à±à°¯à°‚. ఇపà±à°ªà°Ÿà°¿à°•à±‡ à°¶à±à°°à±€à°¶à±ˆà°²à°‚ à°¨à±à°‚à°šà°¿ నీటి మళà±à°²à°¿à°‚à°ªà±à°¨à°•à± à°’à°• సదà±à°ªà°¾à°¯à°‚ ఉంది. అది పోతిరెడà±à°¡à°¿à°ªà°¾à°¡à± రెగà±à°¯à±à°²à±‡à°Ÿà°°à±. దీనిదà±à°µà°¾à°°à°¾ రోజూ3 టిఎంసీల నీటిని రాయలసీమకౠమళà±à°²à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. à°† మళà±à°²à°¿à°‚à°ªà±à°¨à± మరో 80,000 à°•à±à°¯à±‚సెకà±à°•à±à°² మేరకౠఎకà±à°•à±à°µ చేసేందà±à°•à±‡ జీవో 203నౠఉదà±à°¦à±‡à°¶à°¿à°‚చారà±. అంటే ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à± రోజూ à°† జలాశయం à°¨à±à°‚à°šà°¿ మళà±à°²à°¿à°‚చే నీటి పరిమాణం 10 టీఎంసీలకౠపెరగనà±à°¨à±à°¨à°¦à°¿. ఇది తమ à°ªà±à°°à°¯à±‹à°œà°¨à°¾à°²à°•à± పూరà±à°¤à°¿ విఘాతమని తెలంగాణ à°à°¾à°µà°¿à°¸à±à°¤à±‹à°‚ది. అసలౠమామూలà±à°—à°¾ 3 టీఎంసీల నీటి మళà±à°³à°¿à°‚పే à°šà°Ÿà±à°Ÿà°µà°¿à°°à±à°¦à±à°§à°®à°¨à±‡à°¦à°¿ తెలంగాణ వాదన. à°¶à±à°°à±€à°¶à±ˆà°²à°‚ à°ªà±à°°à°¾à°œà±†à°•à±à°Ÿà±à°¨à± పూరà±à°¤à°¿à°—à°¾ విదà±à°¯à±à°¤à± ఉతà±à°ªà°¤à±à°¤à°¿à°•à°¿ మాతà±à°°à°®à±‡ ఉదà±à°¦à±‡à°¶à°¿à°‚చినందà±à°¨ à°† జలాశయంలోని నీటిని ఇతర à°ªà±à°°à°¯à±‹à°œà°¨à°¾à°²à°•à± ఉపయోగించà±à°•à±‹à°•à±‚డదని తెలంగాణ విశà±à°µà°¸à°¿à°¸à±à°¤à±‹à°‚ది. ఇపà±à°ªà±à°¡à± ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à± à°† నీటిని à°—à±à°°à°¾à°µà°¿à°Ÿà±€ ఆధారిత మళà±à°²à°¿à°‚à°ªà±à°¨à°•à± పూనà±à°•à±‹à°µà°¡à°‚తో à°¶à±à°°à±€à°¶à±ˆà°²à°‚ జలాశయం à°’à°•à±à°• 20 రోజà±à°²à°²à±‹à°¨à±‡ ఖాళీ కాగలదని తెలంగాణ à°à°¯à°ªà°¡à±à°¤à±‹à°‚ది. తమ à°Žà°¤à±à°¤à°¿à°ªà±‹à°¤à°² పథకాల à°•à°¿à°‚à°¦ సేదà±à°¯à°¾à°¨à°¿à°•à°¿ నీరౠలà°à°¿à°‚చదని కలవరపడà±à°¤à±‹à°‚ది. ఇక ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à±‡à°®à±‹ కృషà±à°£à°¾à°¬à±‡à°¸à°¿à°¨à±à°²à±‹à°¨à°¿ వరదజలాలనౠవరà±à°·à°¾à°à°¾à°µ à°ªà±à°°à°¾à°‚తమైన రాయలసీమకౠమళà±à°²à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°®à°¨à°¿ వాదిసà±à°¤à±‹à°‚ది. అయితే à°ˆ మళà±à°²à°¿à°‚à°ªà±à°²à°¨à± అమలà±à°ªà°°à°¿à°šà±‡à°‚à°¦à±à°•à± సరైన à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à°²à± లేనందà±à°¨ à°‰à°à°¯ రాషà±à°Ÿà±à°°à°¾à°²à±‚ తమ à°ªà±à°°à°¯à±‹à°œà°¨à°¾à°²à°•à± నషà±à°Ÿà°‚ వాటిలà±à°²à±à°¤à±‹à°‚దని à°à°¯à°ªà°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. ఆంధà±à°°à°ªà±à°°à°¦à±‡à°¶à± జీవో 203తో కలవరం చెందిన తెలంగాణ à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà°‚ కృషà±à°£à°¾à°¬à±‡à°¸à°¿à°¨à±à°²à±‹ మరో à°à°¦à± కొతà±à°¤ à°ªà±à°°à°¾à°œà±†à°•à±à°Ÿà±à°²à± నిరà±à°®à°¿à°‚చదలచినటà±à°Ÿà± జూనౠ19à°¨ à°ªà±à°°à°•à°Ÿà°¿à°‚చింది. వీటి వలà±à°² అదనంగా à°à°¦à± లకà±à°·à°² ఎకరాలకౠసాగà±à°¨à±€à°Ÿà°¿ సదà±à°ªà°¾à°¯à°‚ à°à°°à±à°ªà°¡à°—లదని అంచనా. అయితే వాటి నిరà±à°®à°¾à°£à°¾à°¨à°¿à°•à°¿ à°¸à±à°¦à±€à°°à±à°˜à°µà±à°¯à°µà°§à°¿ పడà±à°¤à±à°‚ది. ఆరà±à°¥à°¿à°• వనరà±à°²à±‚ చాలా అవసరం. జీవో 203 అమలà±à°¨à± తకà±à°·à°£à°®à±‡ నిలిపివేయించేందà±à°•à± అవి తోడà±à°ªà°¡à°µà±.
Share this on your social network: